Diagnostyka ŁZS

W celu potwierdzenia  rozpoznania łuszczycowego zapalenia stawów, lekarz reumatolog:  

I. Ocenia  bolesne i obrzęknięte stawy oraz zmiany pozostawowe

II. Ocenia łuszczycowe zmiany skórne i zmiany w obrębie paznokci

III. Wykonuje badania laboratoryjne: ocenia parametry stanu zapalnego

IV. Wykonuje badania obrazowe stawów: zdjęcia radiologiczne, ultrasonografię

V. Wykonuje diagnostykę różnicową tj. różnicuje łuszczycowe zapalenie stawów z następującymi chorobami: 

  • dną moczanową
  • chorobą zwyrodnieniową stawów
  • reumatoidalnym zapaleniem stawów
  • infekcyjnym zapaleniem stawów

W szczególnym różnicowaniu łuszczycowego zapalenia stawów lekarz reumatolog uwzględnia inne seronegatywne spondyloartropatie zapalne, takie jak zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, reaktywne zapalenia stawów kręgosłupa, zapalenie stawów towarzyszące zapalnym chorobom jelit.

 

 

 Ocena zmian stawowych i  pozastawowych

Lekarz reumatolog ocenia:

a. liczbę bolesnych i obrzękniętych stawów

b. liczbę palców zmienionych zapalnie

c. wskaźnik zapalenia przyczepów ścięgnistych MASES (Maastricht Ankylosing Spondylitis Enthesitis Score) oceniający 13 miejsc przyczepów ścięgien. Maksymalna wartość, którą można uznać, to 13 ( miejsce niebolesne to 0, a bolesne to 1). Lokalizacja punktów badanych obejmuje: pierwszy staw żebrowo-chrzęstny, prawy i lewy, siódmy staw żebrowo-chrzestny, prawy i lewy, tylny, górny kolec biodrowy, prawy i lewy, przedni, górny kolec biodrowy, prawy i lewy, grzebień biodrowy, prawy i lewy, wyrostek kolczysty piątego kręgu lędźwiowego, przyczep proksymalny ścięgna Achillesa, prawy i lewy

d. stopień odczuwania zmęczenia: przy użyciu 100-milimetrowej skali VAS

 

Ocena zaawansowania zmian skórnych i paznokci

Lekarz reumatolog ocenia:

Stopień zaawansowania łuszczycowych zmian skórnych lekarz reumatolog określa na podstawie indeksu PASI (Psoriasis Area and Severity Index). Ocenia rozległość zmian skórnych oraz stopień nasilenia rumienia, zrogowacenia i złuszczania się skóry w pięciopunktowej skali, a wartość tego indeksu wynosi od 0 do 72 ( najcięższa  postać skórna). Zmiany w obrębie paznokci  określa się na podstawie NPSI ( Nail Psoriasis Severty Index). Lekarz reumatolog ocenia zmiany łuszczycowe w obrębie macierzy ( 0-4) i łożyska paznokcia (0-4). Wartość indeksu wynosi od 0 do 80, jeśli  lekarz bada tylko palce rąk, lub od 0 do 160, gdy bada równocześnie palce stóp.

Badania laboratoryjne

 

W badaniach laboratoryjnych najczęściej stwierdza się: wzrost OB, podwyższone stężenie białka C-reaktywnego, podwyższone stężenie kwasu moczowego ( u chorych z uogólnionymi zmianami skórnymi), podwyższone stężenie immunoglobuliny klasy A, płyn stawowy o charakterze zapalnym, rzadko przeciwciała przeciw cyklicznemu cytrulinowemu peptydowi  (anty-CCP) – u ok.7% chorych.

 

Badania obrazowe

 

 

Lekarz reumatolog wykorzystuje badania obrazowe w rozpoznawaniu łuszczycowego zapalenia stawów, choć kryteria CASPAR nie obejmują zmian radiologicznych.

Badanie rentgenowskie:

  • zdjęcia radiologiczne rąk i stóp obrazują: zmiany nadżerkowe, zwykle dotyczące stawów międzypaliczkowych dalszych; zmiany destrukcyjne stawów międzypaliczkowych dające obraz typu ołówek w kubku; zwapnienia w miejscu przyczepów wiązadeł z ogniskami przebudowy kości w okolicy stawów.
  • zdjęcia radiologiczne kręgosłupa i stawów krzyżowo-biodrowych wskazują: zapalenie kręgosłupa lub zapalenie stawów krzyżowo-biodrowych (sacroiliitis)

 

 Ultrasonografia stawów

Badania ultrasonograficzne są pomocne w diagnostyce zapalenia przyczepów ścięgien. W badaniu tym widoczne są również objawy zapalenia w obrębie dużych stawów.

 

Badanie izotopowe

 

 

Scyntygrafia kośćca wskazuje, że dominującym objawem w łuszczycowym zapaleniu stawów jest zapalenie kości, czego nie obserwuje sie w reumatoidalnym zapaleniu stawów.

 

Echokardiografia

 

 

W badaniu echokardiograficznym wykrywa się btakie zmiany w układzie krążenia, jak niedomykalność aortalna i zapalenie aorty wstępującej.