Monitorowanie przebiegu TRU
Po ustaleniu rozpoznania TRU kluczowe dla właściwego prowadzenia każdego chorego jest odpowiednie regularne monitorowanie chorego.
Bardzo pomocne są w tym względzie wytyczne EULAR. Można je skrócić w postaci dziesięciu najważniejszych czynności jakie należy podjąć wobec każdego chorego niezależnie od nasilenie objawów; choroba może przebiegać rzutami i odpowiednia obserwacja pozwala zmniejszenie ryzyka rozwinięcia się ciężkiej postaci TRU jak i uniknięcia długofalowych objawów niepożądanych związanych ze stosowanymi lekami:
1. Ocena aktywności choroby:
a. ocena aktywności choroby podczas każdej wizyty.
b. ocena zmian narządowych co roku.
c. ocena jakości życia (Quality of Life , QoL) na podstawie wywiadu lub na skali VAS (1-10) przy każdej wizycie.
d. ocena chorób współistniejących.
e. ocena toksyczności leczenia
2.Ocena czynników ryzyka powikłań sercowo – naczyniowych – w chwili rozpoznania oraz co najmniej 1 raz w roku:
a. palenie papierosów.
b. incydenty sercowo-naczyniowe/ mózgowe.
c. aktywność fizyczna.
d. przyjmowanie doustnej antykoncepcji lub hormonalnej terapii zastępczej (HTZ).
e. wywiad rodzinny w kierunku chorób sercowo-naczyniowych.
f. wykonanie takich badań jak: lipidogram stężenie glukozy, BMI, ciśnienie tętnicze.
3. Choroby towarzyszące:
a. osteoporoza (ocena czynników ryzyka wystąpienia osteoporozy).
b. screening w kierunku nowotworów zalecanych w danej populacji (rak szyjki macicy – cytologia corocznie, kobiety w okresie 25-59 r.ż i mammografia co 2 lata kobiet w okresie 50-69 r.ż.
4. Ocena ryzyka powikłań infekcyjnych:
a. HIV, HCV, HBV, gruźlica – w zależności od czynników ryzyka, szczególnie przed włączeniem leków immunosupresyjnych.
b. cytomegalowirus antygenemia w określonych przypadkach (pacjenci z aktywną chorobą leczeni dużymi dawkami glikokortykoidów – GKS).
c. rozważenie profilaktycznych szczepień ochronnych (p/grypie, p/pneumokokom, p/HBV).
d. przeciwwskazane są inaktywowane żywe szczepionki przy lekach immunosupresyjnych lub GKS >20mg/dobę.
e. wskazane jest szczególne monitorowanie w kierunku infekcji w poniżej zamieszczonych przypadkach: neutropenia <500 kom/mm3, limfopenia <500 kom/mm3, IgG < 500mg/dl.
5. Częstość wizyt monitorujących:
a) pacjenci nieaktywni, bez zmian narządowych i chorób współistniejących – co 6-12 miesięcy zalecane badania: pełna morfologia, OB, CRP, albumina, kreatynina/eGFR, badanie ogólne moczu, wskaźnik białko/kreatynina w moczu.
b) pozostali chorzy wg aktualnych wskazań.
Zalecane badania laboratoryjne:
1. w chwili rozpoznania:
- p/ciała ANA, p/ciała anty-dsDNA, anty-Ro, anty-La, anty-RNP, anty-Sm, przeciwciał antykardiolipinowych (APLA)
- C3, C4
- jeżeli stwierdza się negatywny wynik APLA wyjściowo, wskazane jest ponowne oznaczenie w przypadku ciąży, zabiegów operacyjnych, przeszczepów, stosowania preparatów estrogenowych lub wystąpienia nowych powikłań neurologicznych lub naczyniowych
- p/ciała anty-Ro i anty- La przed ciążą
- do monitorowania aktywności choroby: p/ciała anty-dsDNA oraz C3, C4.
- Ocena powikłań skórno-śluzówkowych.
- Ocena powikłań nerkowych:
- pacjenci z nefropatią toczniową powinni mieć oznaczony wskaźnik białko/kreatynina lub 24 godzinną zbiórkę na białko
- oznaczenie C3, C4, dsDNA, ocena osadu moczu, ocena RR co najmniej co 3 miesiące przez pierwsze 2-3 lat
- Ocena powikłań neuropsychiatrycznych: na podstawie wywiadu.
- Ocena narządu wzroku przy leczeniu GKS i lekami przeciwmalarycznymi.